Interview met politierechter Geert Vandaele

Geert Vandaele is politierechter in de rechtbank van Veurne. Vroeger was hij een jeugdrechter. Hij is ook wel bekend van het VIER-programma 'De rechtbank'. Wij kregen de kans om hem te interviewen en we gingen daar graag op in. We vroegen tal van verschillen vragen aan Vandaele, zoals hoe het is om rechter te zijn en wat zijn mening is over bepaalde standpunten.

Veel tijd heeft hij meestal niet: in gemiddeld drie minuten moet hij een vonnis uitspreken. Daarom neigt hij een beetje naar voren, zet zijn leesbril op het puntje van zijn neus, en spreekt de beklaagde in de streektaal aan:

 

- ‘Zèg het e keer, madamtje.’ -

(Bron: www.humo.be)

 

Met de groep die hij in contact komt is heel erg verschillende, zowel jongeren, als ouderen, Belgen en allochtonen. Het start vanaf de leeftijd van 16 jaar. Ook komt hij in contact met personen met een mentale beperking. Als bij zo'n persoon een straf moet toegekend worden, dan wordt er gekeken naar hoever de beperking gaat van de persoon, of hij/zij wel besef heeft van die dagen. Ook bewust of onbewust bepalen mee in de strafuitspraak.

 

We vroegen hem ook wat hij het moeilijkste vind aan zijn job en dat is vooral oordelen over de mensen. Je moet dus de juiste straf geven aan een persoon die volgens de wet ook nog correct is. Hij komt elke dag in contact met moeilijke of onrechtvaardige zaken, maar hij probeert ze altijd te behandelen volgens de juiste wet. Hij zei het op deze manier: 'Eigenlijk moet ik als rechter roeien met de riemen dat ik heb en die riemen is de wet'.

 

Daarnaast vroegen we hem ook hoe hij zou handelen als hij minister van Justitie zou zijn. Daarop antwoordde hij dat hij niet veel zou veranderen, maar als er één iets is dat hij zeker zou veranderen dan is het de toegankelijkheid tot de rechtbank. Hij vertelde zelfs dat je als gewone persoon een rechtszaak mag bijwonen en dat hij zelfs soms klassen ziet zitten in de rechtspraak tijdens een vonnis. Dit wil hij vooral promoten zodat mensen zich kunnen herkennen in justitie.

 

Als laatste vertelde hij dat als een persoon de straf niet kan betalen dat de overheid dan naar een alternatieve straf zoek, zoals een werkstraf. Tegenwoordig deelt men ook alternatieve straffen uit, zoals een leerstraf of een enkelband.

 

Hier nog enkele weetje dat Geert Vandaele ons meegaf:

Wist je dat ...

  • Jongeren die onder de achttien jaar zijn en een evenwaardige straf als een volwassene hebben gepleegd dat ze als een volwassene in de rechtbank worden beschouwd?
  • Allochtonen, bijvoorbeeld vluchtelingen, hetzelfde proces hebben als een Belg in een Belgische rechtbank? Het enige verschil is dat er een vertaaltolk de persoon zal bijstaan.
  • Sommige processen worden uitgesteld, omdat er geen tolk wordt gevonden voor een persoon die geen Nederlands spreekt?
  • Pro Deo advocaten even goed kunnen zijn als een betaalde advocaat? Een gratis of Pro Deo advocaat was vroeger iemand die pas afgestudeerd was, maar ze hebben dat nu veranderd. Een Pro Deo advocaat kan nu iemand zijn met pakken ervaring. 

Besluit

Uit dit interview met Geert Vandaele kunnen we afleiden dat het niet makkelijk is om rechter te zijn. Om een straf uit te spreken moet je niet oordelen over de persoon zelf, maar over de feiten die de persoon heeft gepleegd. En uit die feiten moet je dan in samenhang met de wet een juiste straf bepalen.

Ook leerden we dat men tegenwoordig niet vaak meer een gevangenisstraf zal uitdelen, maar eerder een alternatieve straf. Zoals een werkstraf, leerstraf of een enkelband.